Mặc dù thuộc cùng một chương trình, nhưng nhiều người lao động vẫn phần nào nhầm lẫn giữa hai khái niệm giữa tu nghiệp sinh và thực tập sinh. Bài viết dưới đây Tâm Việt HR sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa hai khái niệm để có thể lựa chọn phù hợp với mình.
Định nghĩa tu nghiệp sinh và thực tập sinh
Định nghĩa tu nghiệp sinh
Chương trình tu nghiệp sinh Nhật Bản là một chương trình đặc biệt do Chính phủ Nhật Bản tổ chức nhằm mục đích thu hút và đào tạo nguồn nhân lực nước ngoài. Chương trình này cho phép các lao động từ các quốc gia khác, đặc biệt là các nước Đông Á, đến học tập và trải nghiệm lao động tại Nhật Bản trong một khoảng thời gian nhất định. Tóm lại, tu nghiệp sinh sẽ sang Nhật Bản để HỌC về quy trình, cách làm việc từ doanh nghiệp Nhật Bản.
Mục tiêu của chương trình tu nghiệp sinh tại Nhật Bản bao gồm:
- Đào tạo và nâng cao trình độ chuyên môn: Thông qua việc chuyển giao công nghệ kỹ thuật tiên tiến, chương trình hỗ trợ phát triển nền kinh tế bằng cách cung cấp kiến thức và kỹ năng mới cho lao động.
- Hỗ trợ các doanh nghiệp Nhật Bản trong sản xuất và kinh doanh: Chương trình cung cấp nguồn nhân lực đáng tin cậy cho các doanh nghiệp, góp phần vào sự tăng cường hợp tác và quốc tế hóa trong sản xuất.
- Góp phần vào phát triển bản thân và xã hội: Sau khi hoàn thành chương trình, các tham gia tu nghiệp sinh có cơ hội áp dụng những kinh nghiệm và kiến thức thu được để phát triển bản thân và đóng góp vào sự phát triển xã hội khi trở về quê hương.
Định nghĩa thực tập sinh
Thực tập sinh Nhật Bản là một chương trình mà Chính phủ Nhật Bản thiết lập nhằm mục đích đào tạo và trao đổi kiến thức, kỹ năng lao động giữa Nhật Bản và các quốc gia khác, đặc biệt là các quốc gia trong khu vực Châu Á. Các thực tập sinh tham gia vào các hoạt động thực tế tại các doanh nghiệp, tổ chức hoặc cơ quan Nhật Bản trong một môi trường chuyên nghiệp. Chương trình này thường kéo dài từ một vài tháng đến một năm, tùy thuộc vào yêu cầu và thỏa thuận giữa các bên. Tóm lại, thực tập sinh là tu nghiệp sinh sau khi hoàn thành xong khóa đào tạo và tham gia vào làm việc thực tế tại doanh nghiệp Nhật Bản.
Mục tiêu của chương trình thực tập sinh tại Nhật Bản bao gồm:
- Tạo nguồn lực để thúc đẩy phát triển nền sản xuất và kinh doanh của Nhật Bản thông qua việc chuyển kiến thức về các lĩnh vực sản xuất.
- Điều này giải quyết thực trạng thiếu hụt nguồn nhân lực đang diễn ra tại Nhật và thúc đẩy quá trình quốc tế hóa, năng động hóa trong hoạt động sản xuất và kinh doanh.
Đối tượng đi tu nghiệp sinh và thực tập sinh
Đối tượng tham gia vào chương trình tu nghiệp sinh và thực tập sinh đều là những lao động trong độ tuổi từ 18 đến 35, tuy nhiên, bạn cần trở thành tu nghiệp sinh trước khi có thể tham gia vào vai trò thực tập sinh.
Đối tượng đi tu nghiệp sinh
Những cá nhân độ tuổi thường từ 18 đến 35 tham gia chương trình tu nghiệp sinh thường được phái cử sang Nhật Bản để tham gia vào quá trình học việc. Sau khi hoàn thành giai đoạn tu nghiệp, nhiều thực tập sinh sẽ quay về quê hương để áp dụng những kỹ năng và kinh nghiệm đã học được, góp phần vào sự phát triển của đất nước.
Đối tượng thực tập sinh
Các cá nhân tham gia vào chương trình thực tập sinh thường nằm trong độ tuổi từ 18 đến 35. Một số đơn hàng có thể mở rộng độ tuổi tuyển dụng lên đến 40 tuổi do yêu cầu công việc và nhu cầu thị trường. Những thực tập sinh này sẽ áp dụng những kiến thức họ học được trong quá trình làm tu nghiệp sinh để làm việc tại các doanh nghiệp tại Nhật Bản, và họ sẽ nhận lương theo hợp đồng như một công nhân lao động.
Thời gian làm việc của tu nghiệp sinh và thực tập sinh
Thời gian làm việc của tu nghiệp sinh
Trước đây, quá trình hoàn thành chương trình đào tạo kỹ năng của tu nghiệp sinh mất từ 6 tháng đến 1 năm. Nhưng hiện nay, thời gian học việc để trở thành thực tập sinh đã được rút ngắn xuống chỉ khoảng 1 đến 2 tháng.
Thời gian làm việc của thực tập sinh
Thời gian làm việc là yếu tố tiếp theo thể hiện sự khác biệt giữa tu nghiệp sinh và thực tập sinh. Trong khi tu nghiệp sinh chỉ cần mất khoảng 1 – 2 tháng học việc để trở thành thực tập sinh, thì thực tập sinh Nhật Bản sẽ phải dành nhiều thời gian hơn để hoàn thành chương trình này. Cụ thể:
Lao động phải hoàn thành chương trình tu nghiệp trước khi được chấp nhận trở thành thực tập sinh Nhật Bản, tổng thời gian của cả hai giai đoạn này không quá 3 năm. Hiện nay, có hai loại đơn hàng thực tập sinh Nhật Bản, bao gồm đơn hàng 1 năm và đơn hàng 3 năm, lao động có thể lựa chọn tùy thuộc vào mong muốn đi làm dài hạn hay ngắn hạn.
Ngoài ra, chính phủ Nhật Bản đã chính thức cho phép gia hạn thêm 2 năm cho lao động tham gia đơn hàng 3 năm, nên tổng thời gian tham gia chương trình thực tập sinh Nhật Bản có thể kéo dài lên đến 5 năm. Điều này cung cấp thêm lựa chọn và linh hoạt cho lao động khi quyết định tham gia vào chương trình này. Để hiểu rõ hơn về chương trình và xác định lộ trình phù hợp với bản thân, bạn có thể tham khảo thông tin về chương trình thực tập sinh Nhật Bản được gia hạn 5 năm.
Tư cách lưu trú của tu nghiệp sinh và thực tập sinh
Tư cách lưu trú của tu nghiệp sinh
Các tu nghiệp sinh tham gia vào chương trình này sẽ được cấp tư cách lưu trú là “tu nghiệp sinh”. Tính chất cơ bản của chương trình là đào tạo kỹ năng, trong đó người tham gia sẽ được hướng dẫn về hai phần chính: tu nghiệp tổng quát và tu nghiệp thực tế.
- Tu nghiệp tổng quát: Đây là giai đoạn học lý thuyết, trong đó các tu nghiệp sinh sẽ được đào tạo về kiến thức về ngôn ngữ (chủ yếu là tiếng Nhật), nét văn hóa và các quy tắc ứng xử trong cuộc sống và công việc tại Nhật.
- Tu nghiệp thực tế: Đây là giai đoạn học thực hành, trong đó các tu nghiệp sinh sẽ được đào tạo về các kỹ năng nghề nghiệp cụ thể tại các cơ sở, xí nghiệp theo các kỹ năng chuyên môn tương ứng.
Tư cách lưu trú của thực tập sinh
Khi trở thành thực tập sinh kỹ năng, bạn sẽ chuyển từ tư cách “tu nghiệp sinh” sang “hoạt động chỉ định đặc biệt” trong việc lưu trú, và được chính thức nhận lương theo hợp đồng, được bảo vệ bởi luật Lao Động.
Chế độ giữa tu nghiệp sinh và thực tập sinh
Chế độ của tu nghiệp sinh
Tu nghiệp sinh sẽ tham gia vào chương trình đào tạo kỹ năng cơ bản, được hỗ trợ chi phí trong các trường hợp rủi ro, và cũng được cung cấp tiền trợ cấp bảo hiểm. Cụ thể, các chế độ như sau:
- Đào tạo nâng cao kỹ năng: Trong 10 tháng đầu tiên sau khi nhập cảnh tại Nhật, tu nghiệp sinh sẽ tham gia vào các khóa đào tạo tay nghề cơ bản trong các xí nghiệp tại Nhật Bản.
- Hỗ trợ trong trường hợp rủi ro: Trong trường hợp xí nghiệp phá sản hoặc buộc phải chấm dứt hợp đồng sớm, chính phủ sẽ hỗ trợ tu nghiệp sinh với mức phí như sau:
- Năm thứ nhất: 48.000 Yên/tháng x số tháng còn lại.
- Năm thứ hai: 54.000 Yên/tháng x số tháng còn lại.
- Năm thứ ba: 60.000 Yên/tháng x số tháng còn lại.
- Hỗ trợ sau khi hoàn thành hợp đồng: Sau khi hoàn thành hợp đồng, tu nghiệp sinh sẽ nhận được hỗ trợ tài chính như sau:
- Đơn hàng 1 năm: 36 triệu đồng.
- Đơn hàng 3 năm: 108 triệu đồng.
- Hỗ trợ tiền trợ cấp bảo hiểm: Tu nghiệp sinh sẽ được hưởng tiền trợ cấp bảo hiểm quốc gia từ chính phủ Nhật Bản, được sử dụng để hỗ trợ cuộc sống hàng ngày của họ.
Chế độ của thực tập sinh
Sự khác biệt giữa tu nghiệp sinh và thực tập sinh được phản ánh qua chế độ làm việc. Sau 6 tháng làm thực tập sinh, lao động sẽ được áp dụng các chế độ nghỉ phép theo quy định của pháp luật Nhật Bản:
- Nghỉ phép có lương: Trong năm đầu tiên, lao động được nghỉ 10 ngày phép, năm tiếp theo tăng lên 11 ngày nghỉ.
- Nghỉ lễ: Bao gồm các ngày nghỉ lễ như Lễ Tết Nguyên Đán, nghỉ hè, nghỉ cuối tuần dài – tất cả theo quy định của Nhật Bản và vẫn nhận được lương bình thường.
- Hoàn trả tiền bảo hiểm: Khi trở về nước đúng hạn, lao động sẽ được hoàn trả tiền bảo hiểm an sinh và bảo hiểm hưu trí từ phía bảo hiểm.
Quy định về bảo hiểm của tu nghiệp sinh và thực tập sinh
Quy định về bảo hiểm của tu nghiệp sinh
Tu nghiệp sinh tham gia vào hai loại bảo hiểm chính sau:
- Bảo hiểm sức khỏe: Bảo hiểm này bao gồm việc chi trả tiền cho mọi chi phí liên quan đến thương tật, bệnh tật, tai nạn và các sự kiện khác theo điều khoản được quy định trong hợp đồng đã ký kết với doanh nghiệp.
- Bảo hiểm tư nhân: Bảo hiểm tư nhân cung cấp lợi ích cho người tham gia thông qua việc hưởng lợi từ các khoản trợ cấp thuế và các chính sách liên quan.
Quy định về bảo hiểm của thực tập sinh
So với tu nghiệp sinh, thực tập sinh Nhật Bản tham gia vào nhiều loại bảo hiểm hơn, bao gồm 4 loại chính sau:
- Bảo hiểm xã hội: Được thiết kế để đền bù một phần cho người lao động trong các tình huống như suy giảm sức khỏe, mất thu nhập, tai nạn nghề nghiệp, và các tình trạng tương tự.
- Bảo hiểm lao động: Đây là gói bảo hiểm mà hầu hết các doanh nghiệp lựa chọn để bảo vệ người lao động. Bảo hiểm này cung cấp bồi thường và chi trả cho những tổn thương, thương tích do tai nạn gây ra.
- Bảo hiểm y tế: Bảo hiểm y tế tập trung vào việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng để giảm thiểu các chi phí điều trị liên quan đến bệnh tật và ốm đau.
- Bảo hiểm hưu trí: Chế độ này nhằm hỗ trợ những người già, người khuyết tật, và những người mất khả năng lao động, không đủ khả năng mưu sinh khi đến tuổi hưu trí.
Thu nhập của tu nghiệp sinh và thực tập sinh
Thu nhập của tu nghiệp sinh
Đối với tu nghiệp sinh, trong giai đoạn đầu làm việc, họ sẽ được hưởng trợ cấp khoảng 80.000 Yên/tháng (tương đương 14 triệu đồng/tháng). Sau khi vượt qua các bài kiểm tra và trở thành thực tập sinh, họ sẽ nhận được mức lương theo điều khoản đã thỏa thuận trước đó trong hợp đồng.
Thu nhập của thực tập sinh
Thực tập sinh Nhật Bản thường được trả lương theo hai hình thức chính: trả lương theo tháng và trả lương theo giờ. Đa số các doanh nghiệp tại Nhật thường ưa thích hình thức trả lương theo giờ vì cách tính này đơn giản và chính xác hơn.
Hiện nay, mức lương cơ bản mà thực tập sinh Nhật Bản nhận được dao động từ 22 đến 30 triệu đồng mỗi tháng, tương đương với làm việc 8 tiếng mỗi ngày. Sau khi trừ các khoản thuế, bảo hiểm và tiền chỗ ở, mức lương thực lĩnh mà thực tập sinh nhận được dao động từ 13 đến 18 triệu đồng. Nếu lao động làm thêm giờ, số tiền này có thể tăng lên đáng kể, nâng tổng số tiền nhận được lên từ 25 đến 40 triệu đồng.
Như vậy, sự khác biệt giữa tu nghiệp sinh và thực tập sinh đã được làm rõ trong bài viết. Tóm lại, tu nghiệp sinh có thể coi là bước đầu tiên trong chương trình thực tập sinh. Nếu không trải qua giai đoạn tu nghiệp, bạn sẽ không thể tham gia vào chương trình thực tập sinh tại Nhật Bản.